गर्भपात बुझ्दै: कारणहरू, प्रकारहरू, र जोखिम कारकहरू

गर्भपात, जुन प्रारम्भिक चरणहरूमा गर्भावस्थाको हानि हुनु लाइ भनिन्छ, जसले अनुभव गर्छन उनका लागि एक गहिरो भावनात्मक र प्रायः छक्कलाग्दो अनुभव हुन्छ। यदि तपाइँ वा तपाइँले चिनेको कसैको गर्भपात भएको छ भने, यो बुझ्न आवश्यक छ कि तपाइँ एक्लै हुनुहुन्न। गर्भपात तपाईंले सोच्नु भएको भन्दा धेरै सामान्य घटना हो। यस ब्लगमा, हामी गर्भपातसँग सम्बन्धित कारणहरू, प्रकारहरू, र जोखिम कारकहरूको बारे बुझ्नेछौ।

गर्भपात: एक सामान्य तर प्राय: गलत बुझिएको घटना

गर्भपात भनेको २० औं हप्ता अघि गर्भावस्थाको स्वभाविक हानि हो। यो एक दर्दनाक र विनाशकारी घटना हुन सक्ने भएता पनि, यो असामान्य छैन भनेर पहिचान गर्न महत्त्वपूर्ण छ। लगभग १०-१५% गर्भावस्थाहरू प्रायः महिलाले आफू गर्भवती भएको थाहा पाउनु अघि गर्भपातमा समाप्त हुन्छन्। गर्भपातका विभिन्न पक्षहरु यहाँ उल्लेख छन्:

गर्भपातका कारणहरू

गर्भपात धेरै कारणहरूले गर्दा हुन सक्छ, जसमध्ये धेरै तपाईंको नियन्त्रणमा हुदैनन्। केहि सामान्य कारणहरू यहाँ समावेश छन्:

१. क्रोमोसोमल असामान्यताहरू: अधिकांश गर्भपातहरू भ्रूणमा क्रोमोसोमल असामान्यताहरूको परिणाम हुने गर्छन। यी सामान्यतया अनियमित रूपमा हुन्छन् र आमाबाबुले गरे वा नगरेको कुनै पनि कुराबाट प्रभावित हुँदैनन्।

२. हार्मोनल असंतुलन: गर्भावस्था समर्थन गर्न आवश्यक हर्मोनमा समस्या भएमा गर्भपात हुन सक्छ। Polycystic ovary syndrome (PCOS) जस्ता अवस्थाहरूले हार्मोनल सन्तुलनलाई असर गर्न सक्छ।

३. पाठेघरमा असामान्यताहरू: गर्भाशयको आकार वा संरचनामा अनियमितताले प्रत्यारोपणमा हस्तक्षेप गर्न सक्छ वा गर्भपात हुन सक्छ।

४. संक्रमण र दीर्घकालीन रोगहरू: निश्चित संक्रमणहरू, जस्तै यौन संचारित संक्रमणहरू (STI), र दीर्घकालीन रोगहरू जस्तै मधुमेहले गर्भपातको जोखिम बढाउन सक्छ।

५. जीवनशैली कारक: धुम्रपान, मदिरा सेवन, र लागूपदार्थको प्रयोग जस्ता जीवनशैली छनौटहरूले गर्भपातको जोखिम बढाउन सक्ने भए पनि धेरै गर्भपातहरू यी व्यवहारहरूको परिणाम भने होइनन्।

६. उन्नत मातृ उमेर: बढी उमेरका आमाहरू (सामान्यतया ३५ भन्दा माथि) को गर्भपातको जोखिम अलि बढी हुन्छ।

गर्भपातका प्रकारहरू

गर्भपात हुने समय र तिनीहरूको विशेषताहरूको आधारमा गर्भपातलाई विभिन्न प्रकारहरूमा वर्गीकृत गर्न सकिन्छ:

१. खतरापूर्ण गर्भपात (Threatened miscarriage): जब योनिबाट रक्तस्राव हुन्छ तर पाठेघर बन्द रहन्छ तेसलाई खतरापूर्ण गर्भपात भनिन्छ। यसको मतलब गर्भपात भएको नै हो भन्ने चाहिँ होइन।

२. अपरिहार्य गर्भपात: यो हुँदा योनिबाट रक्तस्राव र क्र्याम्पिंग हुन्छ, र पाठेघर फैलिन थाल्छ।

३. अपूर्ण गर्भपात: एस गर्भपातमा कतिपय गर्भावस्थाको तन्तु बाहिर निकालिन्छ, तर केही पाठेघरमै रहन्छ।

४. पूर्ण गर्भपात: एस समय गर्भावस्थाको सबै तन्तु पाठेघरबाट बाहिर निकालिन्छ।

५. मिस्ड मिसक्यारेज: यो भ्रूण मरेको, तर शरीरले अझै पहिचान नगरेको अवस्थालाई भनिन्छ। एसको लक्षण नदेखिन सक्छ।

६. बारम्बार गर्भपात: जब एक महिलाले लगातार तीन वा तीन भन्दा बढी गर्भपात सामना गर्दछन्, यसलाई पुनरावर्ती गर्भपात भनिन्छ।

गर्भपातको जोखिम कारकहरू

केही कारकहरू जसले गर्भपातको जोखिम बढाउन सक्छ:

१. उमेर: माथि उल्लेख गरिएझैं, उन्नत मातृ उमेरले जोखिम बढाउन सक्छ।

२. दीर्घकालीन रोग: मधुमेह र थाइरोइड विकार जस्ता अवस्थाहरूले योगदान गर्न सक्छ।

३. अघिल्लो गर्भपात: गर्भपातको इतिहासले भविष्यमा हुने गर्भपातको जोखिमलाई अलिकति बढाउन सक्छ।

४. पाठेघरका समस्याहरू: पाठेघरको फाइब्रोइड वा संरचनात्मक असामान्यताहरू कारक हुन सक्छन्।

५. संक्रमणहरू: केहि निश्चित संक्रमणहरूले पनि जोखिम बढाउन सक्छ।

६. जीवनशैली विकल्पहरू: धुम्रपान, धेरै रक्सी वा लागूपदार्थको प्रयोग, र मोटोपनाले गर्भपातको जोखिम बढाउन सक्छ।

७. पर्यावरणीय खतराहरूको जोखिम: कार्यस्थलको रसायन वा उच्च स्तरको विकिरणले गर्भपातमा योगदान गर्न सक्छ।

समर्थन र हेरचाह

गर्भपातको अनुभव गर्नु भावनात्मक रूपमा चुनौतीपूर्ण हुन सक्छ, तेसैले आवश्यक भएमा साथीहरू, परिवार, वा चिकित्सकबाट सहयोग खोज्न महत्त्वपूर्ण छ। यदि तपाइँको एक भन्दा बढी गर्भपात भएको छ भने, थप मूल्याङ्कनका लागि प्रजनन विशेषज्ञसँग परामर्श लिनुहोस्।

काठमाडौं, नेपालको एन्जल फर्टिलिटी क्लिनिकले गर्भपातको सामना गरेका वा आफ्नो प्रजनन स्वास्थ्यको बारेमा चिन्तित भएकाहरूलाई प्रजनन सेवा र दयालु सहयोगको दायरा प्रदान गर्दछ। याद गर्नुहोस्, गर्भपात हृदयविदारक भएता पनि तपाईंको अभिभावकत्वको यात्रा नेभिगेट गर्न आशा र समर्थन पाउन सक्नुहुन्छ।

अंग्रेजी संस्करण पढ्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस्